Ý nghĩa của chiến thắng trong board game

Đăng ngày 10/08/2016

“Khi chơi game, mục tiêu là để chiến thắng, nhưng mục tiêu đó mới quan trọng, chứ không phải chiến thắng.” / "When playing a game, the goal is to win, but it is the goal that is important, not the winning.”

Đây là câu nói của tác giả board game nổi tiếng Reiner Knizia, và nó đã vén màn chân lý quan trọng nhất khi chơi board game. Biết được điều này, bạn sẽ xây dựng một đời sống board game thật lành mạnh.

Tại sao bạn chơi board game? Có phải là để chiến thắng? Hay là vì vui? Vì sao bạn vui? Có thể bạn chưa bao giờ đặt ra những câu hỏi này, nếu chưa thì hãy thử tự trả lời nó ngay bây giờ. Chắc hẳn mọi người đến với board game để tìm kiếm một kinh nghiệm nào đó, tùy vào loại game họ chơi như fantasy, kinh dị, phiêu lưu, khám phá, kinh tế, giao dịch, lừa lọc, tính toán,... nhưng tất cả đều hướng đến một mục tiêu duy nhất đó là VUI.

Mọi người chơi board game vì vui!

Nhưng một sai lầm mà hầu hết mọi người chơi đều mắc phải đó là nghĩ rằng phải chiến thắng thì mới vui. Đương nhiên nếu thắng bạn sẽ có một cảm giác thỏa mãn, hài lòng nào đó liên quan đến sự tự cao trong cái tôi, nhưng để vui thì không nhất thiết phải chiến thắng. Bạn hoàn toàn có thể tìm thấy sự thỏa mãn trong tiền trình chơi, nếu như bạn đã cố gắng nỗ lực hết mình, làm tốt nhất có thể để đạt đến mục tiêu. Đó là sự tự hoàn thiện, và không hề có sự so sánh với bất kỳ ai khác.

Chơi board game bạn tự hoàn thiện bản thân

Nếu như bạn cho rằng chiến thắng là cách duy nhất để vui khi chơi board game, bạn sẽ nhận lấy cả hệ quả của nó. Bạn sẽ không thể vui khi thất bại, thậm chí nó còn làm tổn thương đến sự tự tin của bạn. Hoặc bạn có thể, như thói quen, đổ thừa cho một người chơi khác làm hỏng kế hoạch của bạn, hay đổ thừa rằng board game này đơn giản bị lỗi, phụ thuộc quá nhiều may mắn và ít có quyết định rõ ràng. Nếu như bạn xem chiến thắng là tất cả, hiển nhiên là bạn sẽ phá đổ mọi thứ nếu bạn thất bại để bù đắp cho sự giận dữ – hoặc bạn âm thầm chịu đựng tổn thương đó mà không gây hại cho người khác, sau cùng thì bạn cũng không thể vui.

Bạn có xem chiến thắng là tất cả?

Xem chiến thắng là tất cả và làm mọi giá để đạt đến nó là một cực đoan, mặt khác, việc xem thường chiến thắng khi chơi board game cũng là một cực đoan có hại khác. Giả sử bạn chơi board game mà không hề muốn chiến thắng, thứ nhất đó là bạn không tôn trọng đối thủ và làm cho game trở nên ít cạnh tranh, ít kịch tính hơn. Hãy tưởng tượng một đối thủ vừa chiến thắng bạn, và biết rằng bạn cố tình để cho anh ta chiến thắng; liệu anh ta có vui được không? Chiến thắng khi đó là vô nghĩa. Thứ hai, bạn sẽ không có nhiều sự phát triển nếu không ép buộc bản thân hướng đến chiến thắng, bạn sẽ không nỗ lực hết mình và khi đó, toàn bộ tiến trình chơi sẽ không mang lại lợi ích gì cả. Khi chơi board game mà không đặt chiến thắng làm mục tiêu thì bạn cũng không thể vui. Mặc dù vẫn có một số ngoại lệ, đó là những người chơi board game vì mục đích xã hội, tương tác.

Mục tiêu là chiến thắng giúp cho bạn định hướng khi chơi

Từ hai cực đoan trên, chúng ta đi đến một điểm trung lập. Quay trở lại với câu nói của Reiner Knizia:

“Khi chơi game, mục tiêu là để chiến thắng, nhưng mục tiêu đó mới quan trọng, chứ không phải chiến thắng.”

Nền tảng của toàn bộ board game đó là mục tiêu chiến thắng, nó giúp cho game vận hành và tạo động lực cho mỗi người chơi phát triển chiến thuật. Chúng ta cần mục tiêu để chiến thắng, nhưng chính mục tiêu đó mới quan trọng, chiến thắng chỉ là một điều để hướng tới chứ không phải là phần thưởng sau cùng. Đây là thái độ tốt nhất để chơi bất kỳ board game nào. Vì như thế, bạn không cần bận tâm đến việc mình thắng hay không, bạn thưởng thức toàn bộ tiến trình game và nỗ lực của bản thân – mặc dù vậy bạn vẫn giữ trong tâm trí mình ý định chiến thắng để thúc đẩy, nhưng nó không phải là tất cả! Đó là, nếu tôi thắng thì thật tốt, nhưng nếu không thì cũng tốt, tôi đã làm tốt nhất có thể.

Bạn không cần bận tâm liệu mình thắng hay không

Bạn đặt mục tiêu là để chiến thắng – điều này để tôn trọng người chơi khác và thúc đẩy bạn tiến lên, nhưng bạn biết rằng tiến trình còn vui hơn là đích đến. Niềm vui là ở con đường, không phải ở cuối nó. Với một thái độ như vậy trước khi chơi game thì bạn đã chiến thắng rồi; bạn sẽ luôn luôn có niềm vui bất kể bạn thua hay thắng.

Chơi board game là một hành trình, không phải đích đến

Khi hiểu được câu nói này, bạn sẽ đi đến một mặc khải quan trọng về ý nghĩa của board game: Chơi board game như một thước đo năng lực của bản thân trong tương quan với người khác, và để phát triển chính mình qua nhiều lần chơi ở nhiều nơi, với những người khác nhau. Muốn chiến thắng là một phần trong bản chất của con người, nhưng người trưởng thành thì sẽ không bị nó kiểm soát, thay vì đó họ làm chủ nó, biến nó thành niềm vui cho riêng mình.

BoardgameVN